نخستین جلسه هم اندیشی اهمیت کارگاه های صحنه و لباس

/ یکشنبه  23 دی 1403 / خانه تئاتر /

این جلسه با سخنرانی اساتید برجسته‌ای همچون  دکتر قطب‌الدین صادقی، حمیدرضا نعیمی، ادنا زینلیان و رضا شاپورزاده و به مدیریت میثم نویریان رئیس انجمن طراحان برگزار شد. 

حمیدرضا نعیمی نویسنده و کارگردان تئاتر ، به مشکلات تئاتر ایران از جمله نبود کارگاه‌های صحنه و لباس اشاره کرد. وی از کوچک بودن پلاتوهای تمرین و کمبود امکانات گفت و به تجربیات خود از مشکلات فنی و ایمنی در تئاتر پرداخت. نعیمی همچنین از نبود مشاوره‌های فنی در تئاتر ایران و مشکلات ساخت و ساز دکور و لباس در کارگاه‌های غیرمتخصص گفت. نعیمی در ادامه اشاره کرد ، نبود کارگاه‌های تخصصی در تئاتر ایران یکی از عوامل اصلی مشکلات موجود است و تأکید کرد که بدون این کارگاه‌ها ، نمی‌توان به تولید تئاترهای با کیفیت امیدوار بود. حمیدرضا نعیمی این موضوع را یک خیانت به تئاتر دانسته و به بی‌نظمی‌های موجود در این حوزه اشاره کرده. وی بیان کرد که برخی از کارگردانان به جای استفاده از کارگاه‌های تئاتر برای ساخت دکور و لباس، ترجیح داده‌اند که پول مستقیم به خودشان داده شود تا این کارها را با هزینه کمتر در بیرون انجام دهند. این موضوع منجر به مشکلات بسیاری در تولید تئاتر و کیفیت کارها شده است. به نظر می‌رسد که عدم ساز و کار مناسب در تئاتر ایران و بی‌توجهی به نیازهای ضروری این حوزه، باعث کاهش کیفیت و مشکلات اجرایی شده است. نعیمی تأکید کرد که باید به صراحت نام افرادی که به تئاتر خیانت کرده‌اند بیان شود و مسئولیت‌هایشان مشخص گردد تا از تکرار چنین مشکلاتی جلوگیری شود.

ادنا زینلیان ، طراح لباس تئاتر ، تأکید کرد که هر سالن تئاتر باید دارای کارگاه‌های خیاطی و طراحی باشد. وی به زمان استخدام خود در تالار رودکی در سال ۱۳۵۶ اشاره کرد که تالار دارای کارگاه‌هایی با بیش از ۸۰ پرسنل بود و برای ساخت دکور و لباس حدود ۱۰۰ نفر درگیر بودند. این کارگاه‌ها شامل خیاطی، دوخت و دوز زنانه و مردانه، آهنگری، نجاری، و نقاشی بودند. زینلیان تأکید کرد که وجود کارگاه‌ها نه تنها موجب کیفیت بالا و نظم در تولیدات تئاتری می‌شد بلکه به کارگردان‌ها اجازه می‌داد تا بدون نگرانی از مسائل فنی، بر روی اجرای نمایش تمرکز کنند. در حال حاضر، نبود کارگاه‌های تخصصی و فقدان ساز و کار مناسب برای تولید دکور و لباس در تئاتر ایران مشکلات بسیاری به همراه داشته و باعث شده تا کارگردان‌ها و طراحان با مشکلات و موانع زیادی مواجه شوند.

دکتر قطب‌الدین صادقی نویسنده و کارگردان تئاتر ، در این نشست به مشکلات ساختاری و مدیریتی تئاتر ایران اشاره کرد و بیان کرد که این مشکلات سیستماتیک و منظم بوده‌اند. وی به تصمیمات پس از انقلاب اشاره کرد که باعث کاهش تعداد کارمندان بخش هنرهای نمایشی و عدم جایگزینی آنها شد. این موضوع باعث کاهش کیفیت و نظم در تئاتر ایران شده است. صادقی همچنین به مشکلات حقوقی و جایگاه نامشخص هنرمندان تئاتر اشاره کرد و بیان کرد که هنرمندان تئاتر به عنوان کارگران بدون حقوق و شأن شناخته می‌شوند. وی به مشکلات مالی و نبود حمایت‌های لازم برای تولید تئاتر نیز اشاره کرد و تأکید کرد که نبود کارگاه‌های تخصصی و کاهش بودجه‌ها باعث کاهش کیفیت تولیدات تئاتری شده است. صادقی همچنین به مشکلاتی که در دوره‌های مختلف مدیریتی به وجود آمده‌اند اشاره کرد و بیان کرد که تصمیمات نادرست باعث نابودی کارگاه‌های تئاتر و کاهش تعداد سالن‌های تئاتر شده است. وی تأکید کرد که این محدودیت‌ها باعث کاهش توسعه تئاتر ایران شده‌اند و نیاز به تغییرات اساسی در ساختارها و مدیریت تئاتر وجود دارد.

رضا شاپورزاده ، طراح صحنه تئاتر ، به مشکلات موجود در نبود کارگاه‌های تخصصی تئاتر اشاره کرد. او از تجربیات خود در مدیریت کارگاه‌های دکور تالار وحدت و تئاتر شهر گفت و به اهمیت وجود این کارگاه‌ها برای تصحیح اشتباهات طراحان جوان و ارائه راهنمایی‌های حرفه‌ای تأکید کرد. به نظر او، نبود این کارگاه‌ها و افراد با تجربه منجر به اشتباهات بیشتر و کاهش کیفیت دکورها و لباس‌های تئاتری شده است.

شاپورزاده از تجربیات خود در اولین طراحی صحنه‌اش به عنوان دانشجو گفت و به یادآوری کمک‌های هنرمندان با تجربه در کارگاه‌ها پرداخت که ایرادات او را تصحیح کردند. او تأکید کرد که وجود افراد حرفه‌ای در این کارگاه‌ها می‌تواند به کاهش اشتباهات و بهبود کیفیت کارها کمک کند. رضا شاپورزاده، به اهمیت کارگاه‌های دکور تئاتر اشاره کرد و توضیح داد که این کارگاه‌ها چگونه در گذشته به تصحیح اشتباهات و بهبود کیفیت طراحی‌ها کمک می‌کردند. او همچنین به مشکلات مدیریت ناکارآمد و نبود امکانات و تجهیزات در کارگاه‌ها اشاره کرد. او به چالش‌های مالی اشاره کرد و توضیح داد که با استفاده از موجودی‌های کارگاه ، هزینه ساخت دکور را کاهش داده‌اند. همچنین، به نیاز مبرم به خیاطان و دکور سازان ماهر در تئاتر اشاره کرد و اظهار داشت که نبود این افراد باعث مشکلات جدی در تولید و اجرای نمایش‌ها می‌شود.

میثم نویریان، رئیس هیئت مدیره انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر، به اهمیت کارگاه‌های صحنه و لباس و مشکلات ناشی از تعطیلی آن‌ها اشاره کرد. او با اشاره به سخنان دکتر قطب الدین صادقی ، که کارگاه های دکور تالار وحدت ، زمانی بزرگترین و کامل‌ترین کارگاه دکور خاورمیانه بود به اهمیت وجود آن پرداخت . نویریان از نامه‌نگاری‌ها و مکاتبات انجمن با مسئولان مربوطه برای جلوگیری از تعطیلی کارگاه‌ها و بازگرداندن آن‌ها سخن گفت که متاسفانه بدون پاسخ مانده‌اند.او همچنین به نشست‌های متعدد و تلاش‌های انجمن برای حل مشکلات و لزوم وجود کارگاه‌ها برای تئاتر اشاره کرد. با توجه به اینکه این کارگاه‌ها نقش مهمی در تولید تئاتر با کیفیت دارند، نبود آن‌ها باعث مشکلات جدی در تولید و اجرای نمایش‌ها می‌شود.

در پایان با توجه به اهمیت وجود کارگاه های صحنه و لباس نشست بعدی انجمن نیز تشکیل خواهد شد ، که به زودی اطلاع رسانی می شود .